Arnhem
Verspoeld door de rivier
In het Arnhemse stadsdeel Meinerswijk ligt het enige Gelderse limesfort waarvan de funderingen archeologisch zijn aangetoond. Het fort is waarschijnlijk aangelegd rond het jaar 15 na Chr., ter voorbereiding van de Germaanse veldtochten van de Romeinse generaal Germanicus. Het fort lag strategisch tegenover de monding van de voorloper van de IJssel. Die waterde toen nog af in de Rijn in plaats van in het IJsselmeer. Meer dan een halve eeuw later viel het castellum ten prooi aan de gewelddadigheden van de Bataafse Opstand. Een dikke brandlaag is daarvan de stille getuige. Het fort is vervolgens herbouwd. En rond 170-180 na Chr. bouwden de Romeinen een compleet nieuw fort in steen.
Veel van het fort is in de loop der eeuwen verspoeld door de rivier. Het enige bewaarde fundament van het castellum is het hoofdkwartier of principia, dat 34 bij 38 meter groot was met muren van 1,40 meter dik. In de principia zetelde de prefect, de commandant van het castellum. Op de plek van het castellum vonden archeologen een blok tufsteen van 57 cm breed met inscriptie LEGIMPF, wat wordt uitgelegd als LEG(io) I M(inervia) P(ia) F(idelis). Het is mogelijk een bouwinscriptie uit de tijd van keizer Marcus Aurelius (161-180 na Chr.), die opdracht gaf voor de herbouw van het fort in steen.
Werelderfgoed Neder-Germaanse Limes
Het fort en sporen van de nabijgelegen vicus (burgernederzetting) maken onderdeel uit van Unesco Werelderfgoed Neder-Germaanse Limes.
Wat is er te zien
- De contouren van de principia en van een poort en mogelijke hoeken van een verdedigingsmuur van het stenen castellum zijn zichtbaar gemaakt door middel van zogenoemde schanskorven. Hierdoor kunnen de uiterwaarden waarin de resten liggen ongehinderd vol stromen bij hoogwater, en wordt het water niet belemmerd.
- Informatiepanelen geven er uitleg.
- Voor het blok tufsteen met de inscriptie ga je naar Erfgoedcentrum Rozet in het centrum van Arnhem.
- Vlakbij de resten van het fort ligt Romeinse tuin De Steenen Camer, met planten en (fruit)bomen die dankzij de Romeinen naar onze streken zijn gekomen. Er worden regelmatig activiteiten georganiseerd.
