Alphen aan den Rijn

Albaniana

In het stadscentrum van Alphen aan den Rijn zijn tussen 1998 en 2002 grote delen van een Romeins castellum opgegraven. Dit fort is ook bekend van de Peutingerkaart en wordt daar Albaniana genoemd. Het heeft bestaan van circa 41 tot 270 na Chr. Albaniana lag op een strategische locatie aan de Oude Rijn, bij de monding van het riviertje de Aar. Dankzij dit fort kon een vijand die vanuit het noorden over de Aar aankwam, onmiddellijk opgemerkt en bestreden worden.

De opgravingen hebben de plattegronden blootgelegd van soldatenbarakken, van het praetorium (woning en kantoren van de aanvoerder) en van de westelijke poort. Van een van de poorten is ook de bouwinscriptie ontdekt waarop het woord ‘porta’ is te lezen. De grond uit de Rijnoever is uitgegraven en heeft een grote collectie metaalvondsten opgeleverd.  

Oostelijk van het fort lag een burgerdorpje, de vicus. Rondom Alphen is verder op een aantal plaatsen de Romeinse weg ontdekt. Langs deze weg waren ook kleinere militaire installaties, zoals waarschijnlijk bij Hazerswoude Westvaartpark ten westen en bij het Goudse Rijpad ten oosten van Albaniana.  

In Alphen vind je ook Museumpark Archeon. Dit is de enige plek langs de Limes in Nederland waar meerdere Romeinse gebouwen zijn gereconstrueerd, zo oorspronkelijk mogelijk.